środa, 21 listopada 2012

Psychoterapia dzisiaj


Z uwagą przeczytałem krótki tekst Andrzeja Turowskiego Manifest. Sztuka, która wznieca niepokój (Wydawnictwo Książka i Prasa, Warszawa 2012). Jak sugeruje sam tytuł tekst ten jest manifestem artystycznym. Związki sztuki i psychologii są różnorakie i bardzo głębokie. Podobnie można powiedzieć o związkach sztuki i psychoanalizy. Krótko warto zaznaczyć, że dla Jacquesa Lacana surrealizm był jednym ze źródeł inspiracji właśnie. Tekst Turowskiego można wpisać w tradycję sztuki zarówno walczącej, zaangażowanej, jak też awangardowej. Jego główna teza głosi, że sztuka powinna być zaangażowana w praktykę polityczną, taką która problematyzuje demokrację i realność społeczną. Być może taka polityczność bliska jest temu, o czym pisała Chantal Mouffe w eseju Polityczność (Wydawnictwo KP, Warszawa 2008). Oczywiście manifest Turowskiego wpisuje się w tradycję ideową intelektualnej lewicy. Dlatego w tekście odnajdujemy odwołania do DebordaRancièra, czy Žižka Odwołując się do tego ostatniego, Turowski wskazuje, że praktyka społeczna opanowana jest przez logikę nadmiernej konsumpcji podlegającej analizowanemu przez Lacana nakazowi superego (nad-ja): rozkoszuj się! Paradygmatem jest tu przesłodzona substancja coca coli, której nigdy dość! Ideą sztuki, która wznieca niepokój jest sztuka angażująca się w społeczny dyskurs i  wskazująca jego mechanizmy. 

Książka ta zwróciła moją uwagę na zaangażowanie społeczne psychoterapii. Pomimo deklaratywnej ideologicznej neutralności psychoterapia psychoanalityczna i psychodynamiczna angażuje się poprzez analizę źródła rozkoszy podmiotu (tego, co nieświadome). W ten sposób wytrąca też człowieka z trybów społecznego spektaklu o którym pisał niegdyś Guy Debord. Jak uczy Žižek, wszędzie można znaleźć zaangażowanie ideologiczne. Odkrywanie zaś tego zaangażowania na płaszczyźnie społecznej podobne jest pracy psychoanalityka W tym sensie psychoterapia psychodynamiczna jest terapią, która wznieca niepokój.

Zapraszam do odwiedzenia strony Gabinetu Psychoterapii:



gabinet.imago@gmail.com

Fot. autora. Prawa zastrzeżone.